Wyniki dorocznego badania wzywają rządy państw europejskich do podjęcia walki z przestępczością motywowaną nienawiścią wobec mniejszości

Przestępczość motywowana nienawiścią wobec mniejszości jest bardzo powszechnym zjawiskiem w Europie, lecz jest często ignorowana przez władze, stwierdza Międzynarodowa Grupa na rzecz Praw Mniejszości (MRG) w swoim corocznym raporcie.

Najważniejszy raport międzynarodowej organizacji działającej na rzecz ochrony praw człowieka, State of the World’s Minorities and Indigenous Peoples 2014 (Status mniejszości i ludów autochtonicznych na świecie 2014), skupia się na “Wolności od nienawiści” i prezentuje istotne przykłady oraz analizy przypadków z Bułgarii, Francji, Gruzji, Grecji, Węgier, Rosji, Turcji, Ukrainy i Wielkiej Brytanii.

Raport wskazuje, że osoby starające się o uzyskanie statusu uchodźcy, migranci, uchodźcy oraz grupy mniejszości długo zamieszkujące dane regiony, takie jak Żydzi, Muzułmanie czy Romowie są grupami najbardziej narażonymi na prześladowania na tych obszarach.

“Mowa nienawiści i przestępczość motywowana nienawiścią są częścią codziennego życia wielu mniejszości we wszystkich częściach Europy” twierdzi Carl Söderbergh, Dyrektor ds. Polityki i Komunikacji MRG. “Bierność rządów europejskich może być postrzegana przez sprawców jako zielone światło dla dalszych działań”.

W wielu krajach odpowiedzialność za skutki globalnego kryzysu finansowego z 2008 roku i środki oszczędnościowe podejmowane przez rządy zrzuca się na migrantów oraz mniejszości etniczne i religijne. Skutkiem takich oskarżeń jest zwiększenie liczby przypadków przemocy i nienawiści. Posługiwanie się antyimigracyjną, antyromską i antysemicką retoryką umożliwiło tym skrajnie prawicowym grupom wprowadzenie znaczącej liczby posłów do parlamentów krajowych, na przykład w Grecji i na Węgrzech. Niektóre partie skrajnie prawicowe, takie jak Złoty Świt w Grecji, czy Jobbik na Węgrzech, powiązane są z grupami paramilitarnymi i grupami samoobrony. W czasie ostatnich wyborów do Parlamentu Europejskiego w wielu krajach partie skrajnie prawicowe także odniosły znaczące zwycięstwa, np. we Francji.

W Rosji i na Ukrainie brutalnym przestępstwom motywowanym nienawiścią, wymierzonym w migrantów z Północnego Kaukazu i Azji Środkowej oraz w osoby pochodzące z Afryki sprzyja nacjonalistyczna retoryka w politycznym i publicznym dyskursie.

Przykłady ksenofobii widoczne są także w Bułgarii, gdzie ostatni napływ tysięcy uchodźców wysiedlonych z powodu konfliktu w Syrii dał skrajnie prawicowym ugrupowaniom i ekstremistom nowy cel. Grupy mniejszościowe w Bułgarii, na przykład Romowie i etniczni Turkowie, od dawna są dyskryminowane i marginalizowane – przejawia się to także mową nienawiści i przemocą motywowaną uprzedzeniami.

Kluczowy problem polega na tym, że wiele ofiar uważa, że nie mają się do kogo zwrócić. Przejawami mowy nienawiści i przestępczości motywowanej nienawiścią jest najczęściej przemoc na ulicach i napaść na konkretne osoby, lecz także dyskryminacyjna polityka rządu, która może również sprzyjać tym zjawiskom lub stanowić ich odzwierciedlenie. Na przykład we Francji, po wprowadzeniu zakazu noszenia w miejscach publicznych chust zakrywających całą twarz, kobiety, które nadal je nosiły stały się ofiarami nękania i przemocy ze strony innych członków społeczności. Niewłaściwe stosowanie prawodawstwa dotyczącego przemocy motywowanej nienawiścią wymierzonej przeciwko mniejszościom i migrantom zamiast wykorzystywania go w celu ich ochrony także nie jest rzadkim zjawiskiem. Przykładem tutaj mogą być Węgry.

W opinii MRG, biorąc pod uwagę niepokojący poziom przemocy, nękania i ataków słownych w Europie, wszystkie rządy powinny poważnie potraktować mowę nienawiści i przemoc motywowaną nienawiścią. Niepodejmowanie przez nie działań, na przykład w formie wszechstronnego zbierania danych, procesów raportowania lub nagłaśniania przypadków, jest formą legitymizacji nienawiści. Obecnie tylko cztery państwa członkowskie UE zbierają i publikują dane w sposób wszechstronny.

“Najlepszym remedium dla nienawiści jest większe nagłośnienie tego problemu. Aby wyeliminować podstawowe przyczyny tego problemu, politycy, przedstawiciele rządu, liderzy instytucji religijnych, dziennikarze i członkowie społeczności dominujących muszą przeciwstawiać się mowie nienawiści.

Internet i media społecznościowe dają nowe możliwości wyładowania nienawiści. Osoby należące do grup mniejszościowych, które pojawiają się w życiu publicznym, w polityce, mediach i sporcie stały się nowym celem dla nienawiści wyrażanej w mediach społecznościowych. Lecz kanały te można również wykorzystać w sposób pozytywny. Raport opisuje wiele lokalnych inicjatyw wspierających grupy mniejszościowe, między innymi w Wielkiej Brytanii, oraz przeciwdziałających mowie nienawiści poprzez kampanie edukacyjne i medialne.

Uwagi dla redaktorów

• Możliwości przeprowadzenia wywiadu:
  • Carl Söderbergh, Dyrektor ds. Polityki i Komunikacji, Międzynarodowa Grupa na rzecz Praw Mniejszości
  • Evelin Verhás, Dyrektor ds. Prawnych (Legal Cases Officer), Międzynarodowa Grupa na rzecz Praw Mniejszości
  • Aktywiści działający na rzecz praw mniejszości z Bułgarii, Gruzji, Węgier, Rosji, Ukrainy, Wielkiej Brytanii
• Obejrzy materiał filmowy przygotowany dla potrzeb wydania raportu. Poinformuj Biuro Prasowe o wykorzystaniu materiału filmowego.
• Status mniejszości i ludów autochtonicznych na świecie 2014 można pobrać bezpłatnie w dniu 3 lipca 2014 r.
• Międzynarodowa Grupa na rzecz Praw Mniejszości (Minority Rights Group International) jest wiodącą organizacją działającą na rzecz ochrony praw człowieka, walczącą o prawa mniejszości etnicznych, religijnych i językowych oraz ludów autochtonicznych. Współpracujemy z ponad 150 partnerami w ponad 50 krajach.

W celu umówienia się na wywiad prosimy o kontakt z Biurem Prasowym MRG: [email protected].